Trang phục không đơn thuần là hình thức mà còn là thông điệp: sự nghiêm túc, chuẩn mực và tôn trọng phiên tòa. Luật sư cần lựa chọn vest tối màu, cà vạt thống nhất của Liên đoàn luật sư, giày lịch sự, tóc gọn gàng. Trang phục chuẩn mực giúp luật sư tạo thiện cảm và thể hiện sự chuyên nghiệp ngay từ giây phút bước vào phòng xử.
Luật sư Nguyễn Đình Huề, luật sư Nguyễn Hữu Dũng, luật sư Lê Minh Khang tham gia bào chữa trong vụ đại án Kinh tế
Một luật sư tự tin sẽ có tư thế thẳng, bước đi vững vàng, ánh mắt nhìn trực diện, vai mở rộng. Khi đứng phát biểu: giữ dáng thẳng, tay không khoanh trước ngực hoặc đút túi quần, tránh cúi gập hoặc lắc lư. Khi ngồi lắng nghe: giữ sự tập trung, không ngả người quá mức, không tỏ thái độ bất cần hay mất kiên nhẫn. Tư thế chuẩn mực không chỉ tạo sự tin tưởng mà còn giúp giọng nói vang, rõ, thuyết phục hơn.
Cử chỉ tay cần tiết chế, vừa đủ để nhấn mạnh, không khoa trương, không chỉ trỏ gây phản cảm. Tránh lắc đầu, chỉ trích bằng ngón tay, hoặc cử chỉ quá mạnh gây căng thẳng không cần thiết. Cử chỉ phù hợp giúp lời nói thêm trọng lượng và người nghe dễ tiếp nhận hơn.
Ánh mắt của luật sư là một phần quan trọng trong giao tiếp.
Khi phát biểu, hãy nhìn Hội đồng xét xử với sự tôn trọng, xen kẽ quan sát Kiểm sát viên, bị cáo hoặc đương sự để thể hiện sự quan tâm. Tránh nhìn chằm chằm một điểm gây mất tự nhiên. Ánh mắt tự tin và chân thành sẽ khiến thông điệp của luật sư thấm sâu hơn vào người nghe.
Giọng nói thuộc về kỹ năng ngôn ngữ, nhưng lại gắn chặt với hình thể: tư thế thẳng, hơi thở đều, cử chỉ tay hỗ trợ sẽ giúp giọng nói vang, chắc, không run. Phát âm rõ ràng, tốc độ vừa phải, lên – xuống nhịp nhàng. Khi cần nhấn mạnh, hạ giọng, dừng nhịp, tạo khoảng lặng để người nghe suy ngẫm.
Một luật sư giỏi không chỉ “nói hay” mà còn “biết nói đúng lúc, đúng cách”.
Hình thể không thể tách rời thái độ. Một luật sư có thể nói hay, đứng thẳng, mặc đẹp, nhưng nếu biểu hiện sự ngạo mạn hay coi thường thì sẽ mất đi sức thuyết phục. Luôn giữ sự bình tĩnh, nhã nhặn, lắng nghe đối phương. Không ngắt lời Thẩm phán, Kiểm sát viên; khi phản bác, cần kết hợp lời lẽ chặt chẽ với thái độ ôn hòa.
Kỹ năng hình thể không phải là diễn xuất, càng không phải là sự khoa trương. Đó là sự tự nhiên, hài hòa giữa lời nói, tư thế, ánh mắt, cử chỉ và thái độ. Một luật sư bản lĩnh là người khiến hình thể trở thành phần hỗ trợ vô hình cho lập luận pháp lý, tạo niềm tin rằng: “Luật sư này nói điều đúng và đáng để lắng nghe”.
Kết luận
Kỹ năng hình thể của luật sư tại phiên tòa là một yếu tố quan trọng, góp phần nâng cao hiệu quả tranh tụng. Đó là sự kết hợp giữa tác phong chuyên nghiệp, cử chỉ chuẩn mực, ánh mắt chân thành, giọng nói thuyết phục và thái độ tôn trọng.
Một luật sư giỏi không chỉ “nói bằng lý lẽ” mà còn “thuyết phục bằng hình thể”. Và chính điều đó làm nên sự khác biệt giữa một luật sư bình thường và một luật sư bản lĩnh, uy tín trong phòng xử.
